Tác giả và tác phẩm ( 01 )

Xuất xứ nhạc phẩm : Mưa Rừng.

Những khán giả yêu nhạc vàng không ai là không biết bài hát “Mưa Rừng” nổi tiếng với giai điệu và lời hát nỉ non tâm sự: Mưa rừng ơi mưa rừng, hạt mưa nhớ ai mưa triền miên…

Tuy nhiên, có lẽ ít người biết rằng khởi đầu của Mưa Rừng không phải là tân nhạc, mà được ra mắt lần đầu dưới dạng tuồng cải lương vào năm 1961, góp phần khẳng định tên tuổi của nghệ sĩ Thanh Nga.

Nội dung của Mưa Rừng là câu chuyện tình cảm, tâm lý, ly kỳ hư cấu nổi tiếng của soạn giả Hà Triều – Hoa Phượng. Ngoài thành công ở thể loại cải lương, Mưa Rừng còn nổi tiếng khi được chuyển thể thành phim điện ảnh, phim truyền hình, kịch nói và đặc biệt là tân nhạc.

Nhạc sỹ Huỳnh Anh và nhạc phẩm " Mưa Rừng "

- Nguồn gốc của câu chuyện Mưa Rừng :

Trong một chuyến đi chơi tắm suối ở Tây Nguyên, một nhóm soạn giả trong đoàn cải lương Thanh Minh – Thanh Nga là Nguyễn Phương, Hà Triều, Hoa Phượng, Kiên Giang Hà Huy Hà phải trọ qua đêm trong một buôn bản người Thượng vì mưa to không về được. Khi họ đang vui chơi thâu đêm tại nhà ông chủ bản thì từng tràng tiếng hú của người rừng trỗi lên giữa cơn mưa bão tạo cảm giác rùng rợn. Hà Triều, Hoa Phượng viết tuồng “Mưa Rừng” nổi tiếng dựa trên bối cảnh đó.

- Tuồng Cải Lương : Mưa Rừng

Câu chuyện lấy bối cảnh một đồn điền.

Khanh được ông chủ đồn điền mướn lên từ thành phố để làm cai phu, anh rất được mọi người thương mến. K’Lai, cô gái dân tộc, người giúp việc nhà cho ông Tịnh thầm yêu anh nhưng anh lại yêu Tuyền, cô dâu trưởng của ông Tịnh, có chồng là Thuyết bị điên vốn nhốt riêng trong phòng không cho ai biết trừ K'Lai. Em trai của Thuyết đem lòng si mê K’Lai, hắn tìm cách đuổi Khanh đi. Chán ngán cảnh ba đường, anh bỏ đi làm cho Tuyền và K’Lai đau khổ.^[1]

Ở rừng, hằng đêm có những tiếng hú ghê rợn vọng về, người ta mê tín cho rằng do những người phu chết trong đồn điền. Khanh lợi dụng tình cảm của K’Lai để điều tra phát hiện tiếng hú đó là của Thuyết, bị gia đình xích chân tại một nơi kín đáo, chỉ có K’Lai hàng ngày đem cơm đến.^[1]

Câu chuyện hé mở rằng Thuyết đã bắn chết cha K’Lai. Để trả thù, K’Lai xin vào giúp việc và dùng lá thuốc rừng trộn vào thức ăn đầu độc Thuyết khiến cho anh ta điên. Vì danh dự gia đình, ông Tịnh nói dối mọi người rằng Thuyết đã chết. Khanh thuyết phục K’Lai tìm thuốc cứu Thuyết hết điên. Thuyết chứng kiến vợ mình tỏ tình với Khanh, anh ghen toan giết Tuyền thì ông Tịnh đến. Tưởng Thuyết còn điên nên ông bắn chết Thuyết để cứu con dâu.

Khanh và Tuyền đã rộng đường để tới với nhau, nhưng đối với K’Lai thì là sự mất mát lớn. Cô bỏ đồn điền, từ chối tình yêu với Bằng. Khanh cũng bỏ đi lần nữa vì tự thấy mình hèn hạ khi lợi dụng tình cảm của K’Lai để đạt ý nguyện của mình.Tất cả chia tay giữa tiếng Mưa Rừng tạo nên một kết thúc
buồn.

Nghệ sỹ tài danh Thanh Nga

- Phim : Mưa Rừng :

Bộ phim chuyển thể cùng tên của đạo diễn Thái Thúc Nha do Hãng phim Alpha sản xuất năm 1962 có sự tham gia của Kim Cương, Kiều Chinh, Lê Quỳnh, Ngọc Phu, Hoàng Vĩnh Lộc, Xuân Phát, Năm Châu …. Phim đoạt giải Tượng Vàng- phim có cốt truyện hay nhất và là một bộ phim ảnh màu, đại vĩ tuyến đầu tiên của Việt Nam. Phim được in, rửa và thâu thanh tại Nhật Bản, trình chiếu năm 1963. Ca khúc "Mưa rừng" do Thanh Nga và Phương Dung trình bày.^{- Các phiên bản khác :}

· Hãng dĩa nhạc Continental cho thâu tuồng Mưa Rừng với: Út Trà Ôn vai ông Tịnh, Thành Được vai Khanh, Hữu Phước vai Bằng, Thanh Sang vai Thuyết, Mộng Tuyền vai K'Lai, Bạch Tuyết vai Tuyền.

· Mưa Rừng được quay trên Đài truyền hình Sài Gòn số 9 với sự tham gia của Mộng Tuyền - về sau nổi tiếng rực rỡ với vai K'Lai trong vở cải lương này. Mộng Tuyền cùng Phương Thanh, Dũng Thanh Lâm, Thành Được… còn quay thêm tuồng này một lần nữa cho trung tâm Thúy Nga.

· Năm 2003, Sân khấu kịch Phú Nhuận ra mắt Mưa rừng với sự đạo diễn của Xuân Phước và sự tham gia của các diễn viên: Khánh Hoàng, Trịnh Kim Chi, Quốc Thái, Anh Vũ, Lê Khánh...

· Tháng 6 năm 2005, vở cải lương Mưa rừng được ra mắt lại tại rạp Hưng Đạo, mở màn cho hoạt động của một nhóm "xã hội hóa" mới do Nghệ sĩ ưu tú Thanh Thanh Tâm khởi xướng.^[4]^[5]

· Nhóm tác giả Lê Quang Thanh Tâm và Vy Uyên viết lại kịch bản thành bộ phim truyền hình 30 tập. Nữ nghệ sĩ Mộng Tuyền sẽ tái ngộ khán giả trong phim với vai nàng K'Lai lúc về già kể lại câu chuyện cho con cháu nghe.

· Phim truyện cải lương năm 2013 với Tấn Giao (vai Thầy Khanh), Hồ Ngọc Trinh (Chuông Bạc Vọng Cổ 2006, vai Tuyền), Ngân Tuấn (vai Bằng), Thu Vân (Chuông Vàng Vọng Cổ 2009, vai K'Lai).

hình bìa đĩa nhựa "Mưa Rừng "
của công ty Continental phát hành

- Bài hát : “Mưa Rừng”

Được soạn giả Hà Triều, Hoa Phượng nhờ nhạc sĩ Huỳnh Anh viết riêng cho Thanh Nga năm 1961 khi tuồng cải lương đã gần kề. Năm 1961 cũng là thời điểm nhạc sĩ Huỳnh Anh đang tập cho Thanh Nga hát tân nhạc. Ông đã “đo ni, đóng tấc” cho Thanh Nga khi sáng tác Mưa Rừng. Bản này được viết đặc biệt để chủ ý giảm thiểu những sở đoản của một nghệ sĩ cải lương khi hát tân nhạc, và Huỳnh Anh đã dành nhiều thời giờ để tập hát cho Thanh Nga bài này.

Bài hát nhanh chóng nổi tiếng theo vở tuồng năm 1961 và bộ phim năm 1962, khẳng định tên tuổi nhạc sĩ Huỳnh Anh. Mưa Rừng được phát đi phát lại nhiều lần trên làn sóng của đài Phát Thanh Sài Gòn và về sau được nhiều danh ca trình bày lại như Sơn Ca, Thanh Thúy, Phương Dung, Thanh Tuyền, Mộng Tuyền… đều thành công, trở thành một trong những ca khúc yêu thích nhất miền Nam Việt Nam lúc đó.
9 năm sau sự hợp tác thành công của nhạc sĩ Huỳnh Anh và Thanh Nga trong Mưa Rừng, đến năm 1970, Huỳnh Anh lại có cơ hội làm việc chung với Thanh Nga, tập cho Thanh Nga hát tân nhạc. Người ta đồn đoán rằng giữa 2 người đã nảy sinh tình cảm sau một thời gian. Những buổi Thanh Nga không phải hát, người ta thấy hai người sóng đôi đi chơi. Có khi họ từ hậu trường đi vòng ra rạp ngồi xem trước các cặp mắt tò mò của mọi người.

Thêm chú thích

- Tiểu Sử Nhạc sỹ Huỳnh Anh :

Nhạc sĩ Huỳnh Anh sinh năm 1932 tại Cần Thơ, là con trai của nghệ sĩ Sáu Tửng, một người chơi đàn kìm nổi tiếng của nền cải lương miền Nam.

Năm 1947, Huỳnh Anh chính thức bước vào con đường âm nhạc với vai trò một tay trống trong một ban nhạc tại thành phố Đà Lạt. Từ đó cho tới năm 1957, ông là nhạc công cho những đoàn cải lương, các phòng trà ca nhạc với các ban nhạc Philippines. Huỳnh Anh chơi được nhiều nhạc cụ, từ guitar, piano cho tới kèn, percussion.

Tay trống Huỳnh Anh

Năm 1957, ông trở thành trưởng ban nhạc và là một tay trống lừng lẫy trình diễn ở nhiều phòng trà, vũ trường của Sài Gòn.
Năm 1975, Huỳnh Anh rời Việt Nam và định cư tại thành phố San Francisco, Hoa Kỳ. Ông qua đời ngày 13 tháng 12 năm 2013 tại thành phố này.

Huỳnh Anh sáng tác không nhiều, chỉ khoảng 20 bài. Nhạc phẩm đầu tiên của ông là Em gắng chờ, ra đời khoảng cuối thập niên 1950. Tiếp theo đến những ca khúc khác được nhiều người biết tới như Lạnh trọn đêm mưa, Kiếp cầm ca và Mưa rừng, sáng tác cho vở cải lương cùng tên. Theo lời của Huỳnh Anh, ca khúc Kiếp cầm ca ông sáng tác để tặng nghệ sĩ Thanh Nga. Huỳnh Anh còn có một nhạc phẩm Thuở ấy có em nổi tiếng qua tiếng hát của Sĩ Phú.
Ông cũng sáng tác một vài ca khúc cho các phim như ca khúc Loan Mắt Nhung cho bộ phim cùng tên năm 1970 có sự tham gia diễn xuất của Thanh Nga và Sa mạc tuổi trẻ trong phim Điệu ru nước mắt.

Xin gởi đến các anh chị và các bạn nhac phẩm “ Mưa Rừng “ của nhạc sỹ Huỳnh Anh. Xem như ôn lại những kỷ niệm ngày củ, xa xưa....Và cũng để nhớ về nữ nghệ sỹ tài danh Thanh Nga.