Những trận dịch lịch sử ( phần 04 ) Kim Liên thị Nguyễn Thứ Ba, 6 tháng 10, 2020 No Comment

American Plague : thế kỷ 16








Bức tranh của O.Graeff (1892 ) diển tả cảnh Hernan Cortez và quân của ông ta đã chiếm được thành phố Aztec bị tàn phá bởi bệnh đậu mùa .

American Plague là nhóm bệnh Á-Âu, do các nhà thám hiểm châu Âu mang đến châu Mỹ, Những căn bệnh này gồm đậu mùa đã góp phần làm sụp đổ nền văn minh châu Inca và Aztec. Một số ước tính rằng 90 phần trăm thổ dân tây bán cầu đã bị tiêu diệt.
Căn bệnh này đã giúp cho Hernán Cortés người chỉ huy quân đội Tây ban Nha chiếm thủ đô Tenochtitián của người Aztec vào năm 1519 và một lực lượng quân đội Tây ban Nha khác do Franco Fizarro lãnh đạo đã chinh phục được người Inca năm 1532. Người Tây ban Nha đã tiêu diệt cả hai đế chế và chiếm toàn bộ lãnh thổ của họ, quân đội của Inca và Aztec bị dịch bệnh tản phá nên không có khả năng kháng cự, Và khi nhóm công dân của Anh, Pháp, Bồ đào Nha, và Hà Lan bắt đầu khám phá và định cư Tây bán cầu, thì cũng nhờ dịch bệnh nên đã làm giảm sức chống đối của người bản địa.
Ước tính có khoảng 18 triệu người Mỹ bản địa sống ở bắc Mỹ trước thế kỷ 17, Khi các nhà thám hiểm và những người định cư đến từ Châu Âu, một làn sóng dịch bệnh mang đến từ dịch hạch, đậu mùa, sởi, cúm, ban đỏ, lao, bệnh bạch cầu , sốt vàng da, ho gà...v..v..Đã tiêu diệt 90 phần trăm dân số bản địa. Những người đến định cư chỉ việc chiếm đóng những làng mạc trống vắng người...







 Bức tranh tường Ipswich Riverwalk của Alan Pearsall miêu tả một bộ lạc Agawam ốm yếu và suy kiệt, với một người định cư châu Âu đi tàu ngoài khơi của Ipswich.






Dịch sốt vàng da Philadelphia 1793



Tranh vẻ cảnh chính phủ đang trấn an dân Philadelphia

Trong trận dịch sốt vàng da ở Philadelphia, 5.000 người trở lên được liệt kê trong danh sách tử vong chính thức từ ngày 1 tháng 8 đến ngày 9 tháng 11. Phần lớn trong số họ chết vì bệnh sốt vàng da, khiến  thành phố với 50.000 dân này,  trở thành một trong những nghiêm trọng nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Đến cuối tháng 9,thì đã có 20.000 người rời khỏi thành phố. Tỷ lệ tử vong cao nhất vào tháng 10, trước khi sương giá cuối cùng giết chết muỗi và kết thúc dịch vào tháng 11.

Vào mùa xuân năm 1793, những người tị nạn thuộc địa Pháp, một số có nô lệ, đến từ Cap Francais , Saint-Domingue (nay là Haiti). Nơi có 2.000 người nhập cư đang chạy trốn khỏi cuộc cách mạng nô lệ ở phía bắc của hòn đảo. Nơi đây họ sống chen chúc nhau tại bến cảng, Nhiều khả năng những người tị nạn và tàu đã mang theo virus sốt vàng da và muỗi.

Virus lây truyền qua muỗi đốt. Muỗi dễ dàng sinh sản trong một lượng nhỏ nước đọng. Cộng đồng y tế và những người khác vào năm 1793 đã không hiểu vai trò của muỗi trong việc truyền bệnh sốt vàng da và các bệnh khác.




Nhà của tổng thống tại Philadelphia

Philadelphia lúc đó là thủ đô tạm thời của Hoa Kỳ, và chính phủ sẽ được hoạt động trở lại vào mùa thu.Tổng thống George Washington đã phải rời thành phố.Giống như các bệnh viện vào thời đó, để tránh lây lan, các bệnh viện tại Philadelphia, không tiếp nhận người bị nhiễm bệnh, do đó ai bịnh nhiễm virus sốt vàng da rồi, thì đồng nghĩa với cái chết. 



Biệt thự trên đồi Bush 




Do đó những người bảo vệ người nghèo đã tiếp quản Đồi Bush, ( một khu đất rộng 150 mẫu Anh xa hơn bên ngoài thành phố, mà chủ sở hữu là William Hamilton và ông ta đang ở Anh trong một thời gian dài.) Phó tổng thống John Adams đã thuê căn nhà , ông ở trong gian nhà chính, và để cho các bệnh nhân sốt vàng được đặt trong các khu nhà phụ. Các y tá được thuê để điều trị cho bệnh nhân, theo lệnh của các bác sĩ trẻ từ thành phố, những người đến thăm khám hàng ngày. Và từ trận dịch này người ta thấy được nhiệt tình của những người y tá da đen, những tấm lòng nhân ái của những người tình nguyện giữa những vị kỷ của con người, với số người chết 5 ngàn người trong một tháng của một thành phố với 50 ngàn  dân, tức tỷ lệ một phần mười, nếu toàn cầu có 10 tỷ người thì có một tỷ người chết trong một tháng ....một con số kinh khủng....





Kim Liên B Nguyễn.
Wichita, Kansas



Tham khảo 

https://www.livescience.com/worst-epidemics-and-pandemics-in-history.html




Được viết bởi : Kim Liên B Nguyễn

Kim Liên B Nguyễn rất vui khi các bạn đến xem trang blog của mình, chúc các bạn mọi sự như ý nhé.

Theo dõi Liên @ Twitter | Facebook | Google Plus

No Comment

Chào bạn, nếu có bất cứ thắc mắc nào, hãy để lại ý kiến, nhận xét của bạn đều rất quan trọng. Liên rất vui nếu bạn viết có dấu ...