Bệnh dịch tại Malta 1675-1676
 |
Tranh vẻ thành phố Grand Harbour nơi bị nặng nhất của dịch Malta |
Xảy ra từ tháng 12 năm 1675 đến tháng 8 năm 1676, và nó dẫn đến khoảng 11.300 ca tử vong, khiến nó trở thành dịch bệnh chết người nhất trong lịch sử Malta. Hầu hết các trường hợp tử vong là ở các khu vực thành thị, bao gồm thủ đô Valletta và Ba Thành phố , nơi có tỷ lệ tử vong khoảng 41%. Ở các khu định cư nông thôn, tỷ lệ tử vong là 6,9%.
Nguyên nhân chính xác của đợt bùng phát vẫn chưa chắc chắn, nhưng hàng hóa bị nhiễm bệnh từ Bắc Phi dường như là một nguồn có khả năng là do dịch bệnh lần đầu tiên xuất hiện trong hộ gia đình của một thương gia có hàng hóa từ Tripoli . Dịch lây lan nhanh chóng và những nỗ lực ngăn chặn nó rất kém
Bệnh dịch hạch đến từ một đội tàu Anh đang chiến đấu với cướp biển Barbary , đã đến thăm Malta nhiều lần trong các năm 1675–76 trước và trong thời kỳ dịch bệnh. Nhiều khả năng dịch bệnh đến với những con chuột bị nhiễm bệnh cùng với một số hàng hóa. Ġan Franġisk Bonamico , người sống sót sau bệnh dịch, đã viết rằng nó vào đảo trong một chuyến hàng dệt từ Tripoli được chuyển đến Bonnici
 |
Tranh vẻ các vị thánh đang bảo vệ Malta trong trận dịch |
Dịch bệnh bắt đầu ở thủ đô Valletta vào ngày 24 tháng 12 năm 1675. Anna Bonnici, con gái 11 tuổi của thương gia Matteo Bonnici,bị bệnh và xuất hiện các nốt xuất huyết đỏ và các hạch bạch huyết to ra, cô ấy chết sau đó 28 tháng 12.Cô đã được khám bởi bác sĩ Giacomo Cassia,người đã thông báo cho chính phủ về trường hợp này, nhưng họ không xác định căn bệnh này là bệnh dịch hạch.
Vào ngày 10 tháng 1 năm 1676, Giacchinongười anh trai của cô qua đời và một nữ nô lệ trong gia đình họ bị ốm ngay sau đó nhưng vẫn có thể hồi phục. Nguyên nhân của những cái chết này vẫn chưa được xác định khi một thành viên khác trong gia đình, Teresa, 7 tuổi, chết vì các triệu chứng tương tự vào ngày 13/1. Các thành viên của gia đình Agius, họ hàng của Bonnicis, cũng bị ốm và chết, và điều này làm dấy lên báo động và chính quyền đóng cửa nhà của các nạn nhân. Bản thân thương gia Matteo Bonnici cũng mắc bệnh và qua đời vào ngày 25 tháng 1.
Các trường hợp khác xuất hiện trong vài ngày tới, và vào ngày 28 tháng 1, các cơ quan y tế đã tổ chức một cuộc họp bí mật và kết luận rằng căn bệnh này có lẽ là bệnh dịch hạch. Các nỗ lực ngăn chặn dịch bắt đầu ngay lập tức và tất cả các trường hợp nghi ngờ đều được cách ly, nhưng dịch bệnh vẫn tiếp tục lây lan nhanh chóng. Một số người hoảng loạn rời thành phố về nông thôn, rời đảo hoặc nhốt mình trong nhà, nhưng cũng có nhiều người khác vẫn duy trì thói quen hàng ngày, góp phần làm lây lan dịch bệnh. Đến ngày 2 tháng 3, đã có 100 người chết.
Cái chết đầu tiên bên ngoài Valletta xảy ra vào ngày 8 tháng 3 ở Attard . Bệnh xuất hiện ở 3 thành phố , bắt đầu từ Senglea vào ngày 14 tháng 2, tiếp theo là Cospicua vào ngày 8 tháng 3 và Birgu vào ngày 11 tháng 3. Dịch bệnh tiếp tục lây lan khắp các thị trấn và làng mạc nông thôn, bao gồm Birkirkara vào ngày 10 tháng 3, Rabat vào ngày 11 tháng 3 và cuối cùng đến Kirkop , Qrendi , Qormi , Balzan , Siġġiewi , Żebbuġ và Żurrieq vào cuối tháng.
Vào tháng 4, dịch xuất hiện ở Lija , Tarxien , Luqa , Għargħur , Naxxar và Mqabba , và vào tháng 5, nó xuất hiện ở Gudja , Żejtun và Mosta .
 |
Tượng ghi nhớ các hiệp sĩ hy sinh trong trận dịch |
Các biện pháp ban đầu để ngăn chặn dịch không hiệu quả, phần lớn là do có sự bất đồng về việc liệu căn bệnh có thực sự là bệnh dịch hay không. Vào ngày 28 tháng 1 năm 1676, bốn Hiệp sĩ Grand Cross của Dòng St John được bổ nhiệm làm Ủy viên Bệnh dịch và được trao quyền lực vô hạn để bảo vệ Dòng và công chúng khỏi dịch bệnh. Hai Bá tước và một số quan chức y tế công cộng cũng chịu trách nhiệm đối phó với vụ bùng phát và thực hiện các mệnh lệnh mà bốn hiệp sĩ giao cho họ. Tất cả các trường hợp bị nghi ngờ đều được chuyển đến Lazzaretto trên Isolotto ,và hầu hết trong số họ chết ngay sau đó.
Một số quan chức y tế công cộng đã mắc bệnh và chết, và khi dịch bệnh lan rộng, số lượng quan chức đã tăng lên gấp đôi và nhiều bệnh viện cách ly được mở ra. Các hình phạt nghiêm khắc bao gồm cả hình phạt tử hình đã được ban hành đối với những người không báo cáo vụ việc với chính quyền, và ba người đàn ông bị treo cổ là một ví dụ. Trong thời gian xảy ra dịch bệnh, một số kẻ trộm đồ trong nhà của người đã chết cũng bị treo cổ.
Vào ngày 26 tháng 2, Đại sứ Nicolás Cotoner và ủy ban đã họp và quyết định tăng các biện pháp đang được thực hiện. Việc di chuyển của người dân bị hạn chế từ ngày 24 tháng 3, và tất cả các trường hợp nghi ngờ đều bị cách ly. Cư dân các khu vực của Valletta có tỷ lệ lây nhiễm cao, bao gồm Manderaggio , Arċipierku và Phố Pháp, bị cấm rời khỏi nhà và họ được cung cấp thức ăn. Thợ cắt tóc được yêu cầu không được cắt tóc của người bị nhiễm bệnh hoặc người thân của họ. Khi dịch bệnh lan đến vùng nông thôn, toàn bộ hòn đảo được tuyên bố là bị nhiễm bệnh và các biện pháp kiểm dịch quốc tế đã được áp dụng.
Vào giữa tháng 4, Capitano della Verga của Mdina đã đóng cửa thành phố và quản lý thành công để ngăn chặn dịch bệnh xâm nhập vào dân cư. Du lịch đến Gozo không được khuyến khích, và bệnh không lây lan ở đó.
Vào ngày 14 tháng 6, người ta kết luận rằng có đủ nguồn cung cấp y tế cho Malta và các hạn chế được đặt ra đối với một số khu vực nhất định của Valletta đã được dỡ bỏ hai ngày sau đó. Bệnh dịch kéo dài trong tám tháng, và nó rút lui vào tháng Tám. Cái chết cuối cùng xảy ra vào ngày 30 tháng 8 tại Ħax-Xluq gần Siġġiewi. Vào ngày 24 tháng 9 năm 1676, sự kết thúc của dịch bệnh được tổ chức bằng việc thu dọn các chướng ngại vật, bắn súng, rung chuông và rước lể .
 |
Đài tưởng niệm các nạn nhân chết trong trận dịch Malta |
Ta thấy vào thời kỳ này, phương tiện giao thông giữa các nước chủ yếu qua đường hàng hải, lây lan bắt nguồn từ hải cảng, nhưng ngày nay phương tiện giao thông qua đường hàng không, nên khi một nơi dịch bệnh xảy ra thì thời gian không bao lâu sau đó sẻ lây lan toàn cầu một cách nhanh chóng , nên dịch bệnh luôn là nỗi ác mộng của nhân loại
Kim Liên B Nguyễn
Wichita, Kansas
Tham Khảo :
https://en.wikipedia.org/wiki/1675%E2%80%931676_Malta_plague_epidemic
Được viết bởi : Kim Liên B Nguyễn
Kim Liên B Nguyễn rất vui khi các bạn đến xem trang blog của mình, chúc các bạn mọi sự như ý nhé.
Theo dõi Liên @ Twitter | Facebook | Google Plus
No Comment
Chào bạn, nếu có bất cứ thắc mắc nào, hãy để lại ý kiến, nhận xét của bạn đều rất quan trọng. Liên rất vui nếu bạn viết có dấu ...