Các nền văn minh bị biến mất (06) Kim Liên thị Nguyễn Thứ Ba, 21 tháng 3, 2023 No Comment

Người Clovis cổ đại





Từ một sự tình cờ, vào năm 1926 một người cao bồi vô tình tìm thấy một bộ xương voi Ma Mút với một mũi giáo ở xương sườn, tại gần thị trấn Folsom, thuộc Mexico.Từ đó các nhà khảo cổ tìm thấy một nền văn hóa tiền sử của người Mỹ  bản địa tại Bắc Mỹ dưới sự phân tích bằng Carbon 14, người ta xác định nền văn minh này có từ 13.000 năm về trước, và được các nhà khảo cổ gọi dưới cái tên là nền văn hóa Clovis, để đánh dấu nơi tìm được nhiều cổ vật và bằng chứng được khai quật vào năm 1932, tại một địa điểm khảo cổ nằm giữa các thị trấn Clovis và Portales, New Mexico. 

Người Clovis, còn được gọi là người da đỏ Paleo , thường được coi là những cư dân đầu tiên của con người của Tân Thế giới, và là tổ tiên của tất cả các nền văn hóa bản địa của Bắc và Nam Mỹ. Tuy nhiên, quan điểm này gần đây đã bị tranh cãi bởi nhiều phát hiện khảo cổ được cho là lâu đời hơn nhiều.




Bản đồ giả thuyết về sự di cư của người Clovis 



. Theo lý thuyết được chấp nhận tiêu chuẩn, người Clovis đã băng qua cây cầu trên đất liền Beringia qua eo biển Bering từ Siberia đến Alaska trong thời kỳ mực nước biển hạ thấp trong kỷ băng hà, sau đó đi về phía nam qua một hành lang không có băng ở phía đông Rocky. Những ngọn núi ở miền tây Canada ngày nay khi các sông băng rút đi.


Dữ liệu di truyền hiện có cho thấy người Clovis là tổ tiên trực tiếp của khoảng 80% dân số người Mỹ bản địa còn sống ở Bắc và Nam Mỹ, phần còn lại là con cháu của tổ tiên đã tham gia vào các làn sóng di cư sau này.  Như đã báo cáo vào tháng 2 năm 2014, DNA từ hài cốt 12.600 năm tuổi của cậu bé Anzick , được tìm thấy ở Montana, đã khẳng định mối liên hệ này với các dân tộc ở châu Mỹ. Ngoài ra, phân tích DNA này khẳng định các mối liên hệ di truyền trở lại với các dân tộc tổ tiên ở Đông Bắc Á. Điều này làm tăng thêm sức nặng cho giả thuyết rằng các dân tộc đã di cư qua một cây cầu trên bộ từ Siberia đến Bắc Mỹ. 


Nền văn hóa này kéo dài khoảng nửa thiên niên kỷ, từ khoảng 11.200 đến 10.900 năm trước. Những người thuộc nền văn hóa Clovis là những thợ săn và kiếm ăn lớn thành công, hiệu quả. Đánh giá từ các địa điểm trên Great Plains Bắc Mỹ, người Clovis là những thợ săn lành nghề các loài động vật khổng lồ, đặc biệt là voi ma mút và voi răng mấu của Kỷ Băng hà .

Người ta thường chấp nhận rằng người Clovis săn voi ma mút: rất nhiều địa điểm nơi các điểm Clovis được tìm thấy lẫn lộn với hài cốt của voi ma mút. Liệu họ có khiến voi ma mút bị tuyệt chủng thông qua việc săn lùng chúng quá mức hay không - cái gọi là giả thuyết quá mức cần thiết của Pleistocen - vẫn là một câu hỏi bỏ ngỏ và gây tranh cãi,




Hình minh họa Người Clovis săn voi



Một dấu ấn của nền văn hóa Clovis là việc sử dụng một mũi giáo bằng đá có hình dạng đặc biệt, được gọi là điểm Clovis.



một mũi giáo với điểm Clovis


Điểm Clovis điển hình là hình chiếc lá, hai mặt song song hoặc hơi lồi và phần đáy lõm xuống. Các cạnh của các phần cơ bản được mài một phần, có thể là để ngăn cạnh cắt đứt dây kéo. Các điểm Clovis có chiều dài từ 1 1/2 đến 5 inch (4 đến 13 cm) và nặng và có rãnh. Không rõ chính xác những điểm này đã được đẽo như thế nào, nhưng những người đàn ông có lẽ đã mang theo một loạt chúng được gắn trong các mỏm gỗ hoặc xương có thể hoạt động lỏng lẻo khỏi trục giáo sau khi đầu được chôn trong mỏ đá của nó. Người Clovis đã trở thành những thợ săn thành công, họ thường giết voi ma mút, voi răng mấu, bò rừng khổng lồ, ngựa và lạc đà trên khắp các vùng đồng bằng rộng lớn ở Bắc Mỹ và đến miền bắc Mexico.




Người Clovis sống cùng thời với voi Mammoth


Từng được cho là kéo dài hàng nghìn năm, kỷ nguyên Clovis hiện có niên đại khoảng vài trăm, khoảng từ 11.400 đến 10.900 cacbon phóng xạ năm trước (13.325 - 12.975 cal BP)




Giả thuyết về sự xuất hiện của tộc Clovis thời tiền sử



Theo nhiều cách, người Clovis dường như xuất hiện bằng phép thuật trên lục địa Bắc Mỹ. Giả thiết cho rằng tổ tiên của chúng đã di chuyển về phía nam từ Alaska, theo đuổi con mồi yêu thích của mình, voi ma mút. Tuy nhiên, không có địa điểm nào của Clovis ở Alaska hoặc Canada; tương tự như vậy, không có tiền mã hóa công nghệ cho Clovis ở bất kỳ đâu ở châu Mỹ cũng như không có tiền chất công nghệ nào của họ ở Đông Bắc Á, cực Đông Á hoặc bất kỳ nơi nào ở châu Á. Vậy người Clovis đến từ đâu - hoặc ít nhất, công nghệ sản xuất mũi giáo có rãnh, được chế tác tinh xảo của họ đến từ đâu?



Di tích khảo cổ còn sót lại những mũi giáo của người Clovis 


Khoảng 10.500 năm trước, nền văn hóa Clovis đột ngột biến mất khỏi hồ sơ khảo cổ, thay vào đó là vô số các nền văn hóa săn bắn hái lượm địa phương khác nhau. Tại sao điều này xảy ra , không ai biết nhưng sự biến mất của chúng trùng với sự tuyệt chủng hàng loạt của các loài động vật lớn trong Kỷ Băng hà, dẫn đến suy đoán rằng người Clovis hoặc săn bắt những loài động vật có vú này và khiến chúng tuyệt chủng hoặc săn bắn quá mức đã loại bỏ một "loài then chốt" (thường là voi ma mút hoặc voi răng mấu) và điều này dẫn đến sự sụp đổ môi trường và sự tuyệt chủng nói chung.



Kim Liên B Nguyễn 

Wichita, Kansas, USA
March/15/2023



Tham khảo : 

https://en.wikipedia.org/wiki/Clovis_culture
https://www.crystalinks.com/clovis.html


Được viết bởi : Kim Liên B Nguyễn

Kim Liên B Nguyễn rất vui khi các bạn đến xem trang blog của mình, chúc các bạn mọi sự như ý nhé.

Theo dõi Liên @ Twitter | Facebook | Google Plus

No Comment

Chào bạn, nếu có bất cứ thắc mắc nào, hãy để lại ý kiến, nhận xét của bạn đều rất quan trọng. Liên rất vui nếu bạn viết có dấu ...