Chuyện kỳ lạ ( 13 ) Kim Liên thị Nguyễn Thứ Bảy, 29 tháng 4, 2023 No Comment

Khối đá Liver of Piacenza







Tấm  đồng này, được đào lên vào năm 1877 trên một cánh đồng gần Piacenza, có niên đại khoảng năm 200 trước Công nguyên - thời kỳ mà người Etruscans đã nằm dưới sự thống trị của La Mã. Người Etruscans là những người tập trung ở khu vực ngày nay được gọi là Tuscany, trước khi nền văn minh của họ bị người La Mã tiếp thu. Họ sống vào niên đại từ khoảng 800 TCN đến khoảng 300 TCN, có ngôn ngữ, tôn giáo và quan điểm của riêng mình về vũ trụ. 

Họ cũng thực hành một hình thức "haruspicy", nghệ thuật đọc tương lai trong ruột động vật (chủ yếu là dê và cừu), và họ đặc biệt thích đọc gan. Nó được cho là đại diện cho quan điểm của họ về Trái đất, mặt trời và mặt trăng, và 16 thiên thể. Mỗi khu vực sau đó tương ứng với vị thần liên quan của nó.Tấm đồng hình lá gan này  có thể được sử dụng như một loại bản đồ thiên thể và là chìa khóa để giải thích các sự kiện đã xảy ra trong mỗi khu vực Nó khá nhỏ, khoảng 5 inch x 3 inch, nhưng chứa rất nhiều thông tin. Từ các góc độ nhất định, nó trông giống như một mặt người  với chiếc mũi dài hình củ hành đang nháy mắt với bạn.






Đối với người Etruscan thì bầu trời  được chia thành mười sáu vùng và do đó, việc liên kết mười sáu vùng rìa với bầu trời, theo cách này hay cách khác là hợp lý. Sự phân bổ hợp lý, dễ dàng và hợp lý về các hướng chính của gan được minh họa bằng các đường màu xanh lá cây trong hình trên. 

Bầu trời được chia thành 16 vùng trên vành ngoài của  gan đồng, người Etruscans biểu thị hình lá gan đại diện cho mô hình vũ trụ, với 16 tầng trời, và cã bộ phận của nó được đánh dấu như xác định các chòm sao chiêm tinh. Trong 16 tầng trời, thì mổi tầng được cai quản bởi một vị thần, 






Trong đường viền : 

1. tin[ia] /cil/en

2. tin[ia]/θvf[vlθas]

3. tins/θneθ

4. uni/mae uni/ea (Juno?)

5. tec/vm (Cel? Tellus?)

6. lvsl

7. neθ[uns] (Neptunus)

8. caθ[a] (Luna?[3])

9. fuflu/ns (Bacchus)

10. selva (Silvanus)

11. leθns

12. tluscv

13. celsc

14. cvl alp

15. vetisl (Veiovis?)

16. cilensl

Bên trong đỉa gan : 

17. tur[an] (Venus)

18. leθn (as no. 11)

19. la/sl (Lares?)

20. tins/θvf[vlθas] (as no. 2)

21. θufl/θas

22. tins/neθ (as no. 3?)

23. caθa (as no. 8)

24. fuf/lus (as no. 9)

25. θvnθ(?)

26. marisl/latr

27. leta (Leda)

28. neθ (as no. 7)

29. herc[le] (Hercules)

30. mar[is] (Mars)

31. selva (as no. 10)

32. leθa[m]

33. tlusc (as no. 12)

34. lvsl/velch

35. satr/es (Saturnus)

36. cilen (as no. 16)

37. leθam (as no. 32)

38. meθlvmθ

39. mar[is] (as no. 30)

40. tlusc (as no. 12)






Hai chử phía dưới đáy của mặt bên : 


1. tivs (or tivr "Moon"?[1])

2. usils


Tóm lại đây là một dụng cụ thiên văn và chiêm tinh kỳ lạ và khoa học của người Etruscan cổ xưa, dựa trên những truyền thuyết thần thoại mà định vị và xét đoán thiên tượng , rất thú vị cho các nhà nghiên cứu.

Hiện vật mô hình gan cừu bằng đồng chứa toàn bộ trật tự vũ trụ có tuổi đời 1600 của người Etruscan cổ đại  này, được đặt trong một cung điện được xây vào khoảng năm 1550 bởi vợ chồng Công Tước xứ Parma, hiện nay được làm bảo tàng mang tên Palazzo Farnese tại thành phố Piacenza, miền bắc nước Ý.

Nếu có dịp đến Italy thì không thể không đến chim ngưỡng hiện vật có một không hai này...


Kim Liên B Nguyễn 

Wichita, Kansas, USA
April/25/2023




Tham khảo : 

https://www.atlasobscura.com/places/liver-of-piacenza
https://hypatiavanleytenfuthark.wordpress.com/the-elder-futhark/futhark-symmetry/the-bronze-liver-of-piacenza/


Được viết bởi : Kim Liên B Nguyễn

Kim Liên B Nguyễn rất vui khi các bạn đến xem trang blog của mình, chúc các bạn mọi sự như ý nhé.

Theo dõi Liên @ Twitter | Facebook | Google Plus

No Comment

Chào bạn, nếu có bất cứ thắc mắc nào, hãy để lại ý kiến, nhận xét của bạn đều rất quan trọng. Liên rất vui nếu bạn viết có dấu ...