Tim hiểu thường thức ( 11 ) Kim Liên thị Nguyễn Thứ Bảy, 30 tháng 9, 2023 No Comment

 Bia đá Aksumite Stelae - Ethiopia








Bao phủ một vùng rộng lớn ở Cao nguyên Tigray. Các di tích ấn tượng nhất là các tháp  bằng đá nguyên khối, lăng mộ hoàng gia và tàn tích cung điện có niên đại từ thế kỷ thứ 6 đến thế kỷ thứ 7 sau Công nguyên.

Nằm ở vùng cao phía bắc Ethiopia, Aksum tượng trưng cho sự giàu có và tầm quan trọng của nền văn minh của vương quốc Aksumite cổ đại, kéo dài từ thế kỷ 1 đến thế kỷ 8 sau Công nguyên. Vương quốc nằm ở ngã tư của ba lục địa: Châu Phi, Ả Rập và Thế giới Greco-La Mã, và là nhà nước hùng mạnh nhất giữa Đế chế Đông La Mã và Ba Tư. 

Những tượng đài này được tạo ra theo truyền thống châu Phi cổ hơn và được làm bằng những mảnh đá granit địa phương. Chúng được cắt ra và vận chuyển từ các mỏ đá nằm cách đó ít nhất 4 km (Đồi Gobedra) đến vị trí cần lắp dựng.

Trong hầu hết các trường hợp, các tấm bia đánh dấu những ngôi mộ chôn cất hoàng gia. Các tấm bia lớn nhất xuất hiện để trang trí các ngôi mộ của các vị vua Aksumite.



 Stele Park : 


Great Stele, Stele of Aksum, và Ezana's Stele đã nhận được sự chú ý lớn do chiều cao, trọng lượng, hình chạm khắc và giá trị lịch sử quan trọng của chúng. Chúng được đặt trên nền đất dốc thoai thoải của Công viên Bia Trung tâm và được chiêm ngưỡng từ phần dốc xuống của trung tâm Aksum khi đó còn khá trẻ. Điều này buộc người dân và du khách phải ngước nhìn các di tích theo đúng nghĩa đen.


 - The Great Stele : 


Great Stele hay Stela One có chiều dài 33 m và trọng lượng khoảng 520 tấn. Đài tưởng niệm có thể là khối đá nguyên khối lớn nhất mà con người từng cố gắng dựng lên. Great Stele có lẽ đã rơi xuống trong khi cố gắng dựng nó lên. Khi rơi xuống, nó va vào cấu trúc cự thạch được gọi là Nefas Mawcha, một căn phòng hình chữ nhật, có chủ đích. Tấm bia chủ yếu nằm trên các phiến đá, có lẽ được đẩy bên dưới khối đá nguyên khối với mục đích bảo quản sau khi nó bị rơi.




The Great Stela.



Trái ngược với tất cả các tấm bia khác, tấm bia lớn được chạm khắc ở cả bốn mặt. Nó đại diện cho một tòa nhà mười ba tầng với cửa sổ và cửa ra vào giả ở chân, cả mặt trước và mặt sau - ngụ ý niềm tin về một thế giới bên kia. Các vết lõm trên mỗi mặt của tấm bia được cắt tỉa công phu. Khái niệm này gây ra ánh sáng mặt trời Aksum mạnh mẽ để tăng cường độ nổi rõ ràng của các bề mặt chạm khắc. Các cuộc khai quật đã tiết lộ rằng những ngôi mộ lớn vẫn tồn tại ở hai bên của Stela One.


- Stele of Aksum  ( hay Stela Two ) : 


cao khoảng 24 m và nặng 200 tấn. khi  quân đội Ý chiếm đóng Ethiopia vào những năm 1930. Người Ý không chỉ đánh cướp  Stele of  Aksum, họ còn lấy đi một bức tượng Sư tử của Judah (một biểu tượng quan trọng của Ethiopia), một số vương miện của hoàng gia và giáo hội, kho lưu trữ nhà nước và tranh vẽ.




The Stela of Aksum.




Giống như Great Stele, Stele of Aksum bị tháo  thành nhiều mảnh khi người Ý chuyển Stele of Aksum đến Massawa, rồi Naples, và cuối cùng là Rome vào năm 1937. Tấm bia được xây dựng lại tại Piazza di Porta Capena ở phía trước Bộ Thuộc địa (cũ) của Ý, gần rạp xiếc Maximus. Tấm bia đã trở thành biểu tượng cho mong muốn thuộc địa hóa Ethiopia của Ý, vẽ ra sự song song trực tiếp giữa Đế chế La Mã và nhà nước Ý hiện đại.

Năm 1947, chính phủ Ý ký hiệp ước hòa bình trả lại toàn bộ kho báu cho Ethiopia. Chỉ đến năm 2005, tấm bia mới được tháo dỡ ở Rome và được vận chuyển bằng máy bay thành ba mảnh đến Aksum. Việc tái lắp đặt khối đá vào năm 2008 đánh dấu một sự kiện quan trọng của quốc gia: tác phẩm nghệ thuật cổ đại đã trở lại vị trí ban đầu của nó sau khi định cư ở nước ngoài trong gần 70 năm.


- Ezana's Stela ( hay Stela three )




Ezana's Stela.



Stela Three được sản xuất và đặt để vinh danh Vua Ezana (thế kỷ thứ tư). Đây là tấm bia lớn duy nhất không bao giờ được di dời cũng như không bao giờ bị đổ, và có lẽ là tấm bia cuối cùng được dựng lên ở Aksum. Dưới thời trị vì của Ezana,


Kim Liên B Nguyễn 

Wichita / Kansas / .USA
Sept / 30 / 2023 





Tham khảo : 

https://www.sfu.ca/archaeology/museum/exhibits/virtual-exhibits/aksum/aksumite-stelae.html
https://whc.unesco.org/en/list/15/




Được viết bởi : Kim Liên B Nguyễn

Kim Liên B Nguyễn rất vui khi các bạn đến xem trang blog của mình, chúc các bạn mọi sự như ý nhé.

Theo dõi Liên @ Twitter | Facebook | Google Plus

No Comment

Chào bạn, nếu có bất cứ thắc mắc nào, hãy để lại ý kiến, nhận xét của bạn đều rất quan trọng. Liên rất vui nếu bạn viết có dấu ...